Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2011

ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΑΒΡΙΑ

         Δυστυχώς ούτε οι υπεύθυνοι τοπικοί φορείς αλλά και οι ίδιοι οι κάτοικοι της περιοχής μπόρεσαν να προβλέψουν, ως τώρα τουλάχιστον, τη σημασία που έχει ο υδάτινος αυτός πόρος του Χαβρία για την τουριστική και πολιτιστική, γενικότερα, ανάπτυξη του τόπου τους. Έτσι όλα αυτά τα χρόνια καμιά αξιόλογη προσπάθεια δεν έγινε να αναδειχθεί αυτός ο τόπος αισθητικά και πολιτιστικά. Βέβαια και η προστασία και ανάδειξη του κυριότερου ιστορικού μνημείου που είναι ο νερόμυλος και το Διονυσιάτικο μετόχι απαιτούσε και τη συναίνεση της Ι. Μονής Διονυσίου της οποίας αποτελεί μέχρι σήμερα περιουσιακό στοιχείο. Όμως και προς αυτή την κατεύθυνση δεν είχε γίνει μέχρι πρόσφατα καμιά κίνηση. Ακόμα κι όταν το 1989 το Υπουργείο Πολιτισμού χαρακτήρισε το συγκρότημα του υδρόμυλου ιστορικό και διατηρητέο μνημείο τίποτα άλλο δεν έγινε εκτός απ` αυτόν τον χαρακτηρισμό και το κτίσμα αφέθηκε στην τύχη του και στη φθορά του χρόνου με συνέπεια σήμερα να παρουσιάζει όψη εγκαταλειμμένου και επικίνδυνα ερειπωμένου κτιρίου. Και όμως πολλά θα μπορούσε να προσφέρει στην περιοχή αν συντηρούνταν και ήταν επισκέψιμο, όπως συμβαίνει με παρόμοια συγκροτήματα υδροκίνησης σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Αυτό όμως όχι μόνο, λόγω επικινδυνότητας, δεν είναι επισκέψιμο αλλά και παρουσιάζει προβλήματα πρόσβασης, αφού το αγροτικό οδικό δίκτυο από το Μεταγγίτσι μέχρι την Αγία Κυριακή είναι πολύ κακό, ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες. Τουλάχιστον αυτό το δίκτυο που οδηγούσε και στον παλιό επαρχιακό δρόμο προς το Κελλί και τα Βραστά αν βρισκόταν σε μια καλύτερη κατάσταση θα εξυπηρετούσε πολύ κόσμο που θα ήθελε να επισκεφθεί την περιοχή του ‘Μύλου΄ αλλά και τις φυσικές ομορφιές του ποταμού στο πολύ αυτό ειδυλλιακό του κομμάτι.

 
          Ακόμα και τώρα, όμως, στις μέρες μας παραμένει μια ελπίδα. Αν προχωρήσει το σχέδιο για δημιουργία πολιτιστικού πάρκου στην περιοχή του ‘Μύλου’ και ενταχθεί σε κάποιο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ίσως να ξαναδούμε το μοναστηριακό συγκρότημα να ξαναζωντανεύει, αυτή τη φορά από επισκέπτες, κι ακόμα να γίνεται πράξη το ακόμα πιο προχωρημένο μας όνειρο να κινούνται οι μυλόπετρες, έστω και αν δε θα παρασκευάζουν πια αλεύρι.

          Αλλά και άλλα ενδιαφέροντα σημεία του ποταμού παραμένουν αναξιοποίητα. Μια επίσκεψη π.χ. στο μικρό φράγμα του Χαβρία, στη θέση ‘Δέση’, μπορεί να δείξει πως παλιότερα οι άνθρωποι με τα πενιχρά μέσα που διέθεταν δάμαζαν την ορμή και τη δύναμη του νερού για να το χρησιμοποιήσουν μετά στις δραστηριότητες και τις γεωργικές τους ασχολίες. Όταν, μάλιστα, τόσα χρόνια γίνεται λόγος για κατασκευή φράγματος στο Χαβρία θα μπορούσε κάποιος να δει πως μια πολύ μικρή του μικρογραφία, όπως αυτή στη ‘Δέση’, μπορεί να δημιουργήσει μια μικρή τεχνητή λίμνη που θα μπορούσε το νερό της να χρησιμοποιηθεί για πολλούς σκοπούς. Και θα μπορούσε, επίσης, εδώ που το νερό είναι αρκετό και ήρεμα συγκεντρωμένο πόσα προβλήματα δημιουργεί η μόλυνσή του από τα κάθε λογής απόβλητα, όταν, μάλιστα, μιλάμε και για πόσιμο νερό που θα αντλείται από το φράγμα του Χαβρία. Όμως, δυστυχώς, και εδώ η πρόσβαση είναι πολύ δύσκολη, αφού εκτός από τον κακοφτιαγμένο και διαβρωμένο αγροτικό δρόμο πρέπει να περάσεις και στην αντίπερα όχθη του ποταμού μέσα από την κοίτη του, πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο, ιδίως τις περιόδους που το ποτάμι κατεβάζει πολύ νερό.


       Εκείνο, όμως, που παραμένει σχεδόν άγνωστο, ακόμα και για κατοίκους του Μεταγγιτσίου είναι πως κοντά στο ποτάμι σε δυο λόφους η γη κρύβει στα σπλάχνα της και κάποια σπήλαια που παραμένουν βέβαια κι` αυτά αναξιοποίητα. Τα δυο απ` αυτά βρίσκονται, το ένα στο λόφο του Αξαντά που είναι και το μεγαλύτερο, εκεί που υπάρχει και η πηγή με το μεταλλικό νερό και το άλλο στο ύψωμα της Μελισσόπετρας, μετά τη γέφυρα στον παλιό δρόμο Μεταγγιτσίου – Πλανών. Στο δεύτερο μάλιστα απ` αυτά, ‘στην τρύπα της Μελισσόπετρας’, φώλιαζαν παλιότερα όρνια και πολλά αγριοπερίστερα που τα κυνηγούσαν οι ντόπιοι. Και στα δυο, πάντως, όπως ισχυρίζονται ντόπιοι κάτοικοι που μπόρεσαν να τα προσεγγίσουν διαθέτουν θαυμάσιο διάκοσμο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Εξακολουθούν όμως να παραμένουν ανεξερεύνητα και απρόσιτα στο ευρύ κοινό. Στο λόφο του Αξαντά  λέγεται ότι υπήρχαν σε πολύ παλιότερες εποχές μεταλλεία, πιθανόν χρυσού και το συστατικό του εδάφους δείχνει ότι περιέχει πράγματι και διάφορα μέταλλα.


          Έτσι εξηγείται και το φαινόμενο που παρατηρούν οι κάτοικοι να λιώνουν τα χιόνια πιο γρήγορα σ` αυτόν το λόφο, αλλά και η ύπαρξη πηγής με μεταλλικό νερό. Ένα άλλο σπήλαιο, πιθανόν βαραθρώδες,  υπάρχει μακρύτερα από το ποτάμι, βορειοανατολικά του χωριού, στην αρχαία τοποθεσία ‘Μαρμαράς’. Σ` αυτό όσοι μπόρεσαν να προχωρήσουν από το στενό του πέρασμα, μετά από πενήντα περίπου μέτρα, υπάρχει μεγάλος απότομος γκρεμός, βάραθρο. Μερικοί μάλιστα ισχυρίζονται πως από μεγάλο βάθος ακούγεται ήχος υπόγειου νερού. Μια πληροφορία ακόμα λέει πως κάποιος ξένος που είχε εμφανισθεί στο χωριό και είχε ενδιαφερθεί για την εξερεύνησή του εξαφανίσθηκε ξαφνικά όπως είχε έρθει. Κάποιοι μάλιστα λένε πως η εξαφάνισή του αυτή έχει σχέση με την εξερεύνηση του σπηλαίου που είχε αρχίσει. Πριν μερικά χρόνια, το φθινόπωρο του 2005, η Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία είχε δείξει ενδιαφέρον για την εξερεύνηση και αξιοποίηση των σπηλαίων στον ‘Αξαντά’ και στον ‘Μαρμαρά’ αλλά αυτό το ενδιαφέρον είναι ακόμα στο πρώτο στάδιο. Η αξιοποίηση κάποιου απ` αυτά τα σπήλαια θα τόνωνε το τουριστικό ενδιαφέρον της περιοχής.

Επίσκεψη Περιβαλλοντικής ομάδας Εν. Λυκείου Αγ. Νικολάου στο Χαβρία το 2005
         Εκτός, βέβαια, από τις ρομαντικές και ονειροπόλες, προς το παρόν τουλάχιστον, σκέψεις για αισθητική και τουριστική αξιοποίηση της περιοχής του Χαβρία υπάρχουν και άλλες πιο βραχυπρόθεσμες υλοποιήσιμες προτάσεις που θα έδιναν ζωή σ` αυτόν τον όμορφο τόπο. Θα μπορούσαν π.χ. να διαμορφωθούν και να αναδειχθούν μικροί χώροι παραμονής και αναψυχής των επισκεπτών σε επιλεγ­μένα μέρη, στις όχθες του ποταμού που θα αποτελούσαν χώρους αναψυχής, όχι μόνο για τους επισκέπτες, αλλά και για τους ντόπιους κατοίκους. Να δημιουργηθούν διάφορα οικολογικά μορφωτικά μονοπάτια με πεζοπορικές, ποδηλατικές ή και με άλογα διαδρομές που θα στήριζαν το φυσιολατρικό τουρισμό. Μια τέτοια, μάλιστα, προσπάθεια έχει ξεκινήσει ο φυσιολατρικός σύλλογος ‘Φίλοι του Χαβρία’ που εδρεύει στην Ορμύλια προσκαλώντας τους τολμηρούς να βαδίσουν  με άλογα από παρθένες διαδρομές του ποταμού.  Κι ακόμα, γιατί όχι, θα μπορούσε να δημιουργηθεί εδώ ένα πρότυπο αγροτουριστικό αγρόκτημα βιολογικής καλλιέργειας με ξενώνα και με παραδοσιακά προϊόντα.  Οι προτάσεις, βέβαια, αυτές μπορεί αύριο να διαφοροποιηθούν καθώς ένα σχέδιο που υπάρχει πάντα στο μυαλό των υπεύθυνων πολιτικών φορέων της Χαλκιδικής προβλέπει την κατασκευή μεγάλου φράγματος στην περιοχή ανάμεσα στα όρια των παλιών Καποδιστριακών Δήμων Ορμύλιας και Σιθωνίας, οπότε και η περιοχή γύρω από την Αγ. Κυριακή και το Διονυσιάτικο μετόχι μπορεί να αποτελέσει μελλοντικά μια μεγάλη τεχνητή λίμνη με όλα τα θετικά και τα αρνητικά για την ευρύτερη περιοχή αυτή του Χαβρία.

1 σχόλιο: